Przedstawiciele europejskiego przemysłu biotechnologicznego zwracają uwagę Komisji Europejskiej na zbyt wolne tempo zatwierdzania w Unii Europejskiej nowych genetycznie zmodyfikowanych odmian roślin uprawnych. W zaprezentowanym Komisji raporcie, przemysł biotechnologiczny podkreśla, że tempo zatwierdzania nowych odmian GM w Unii Europejskiej ciągle spada w przeciwieństwie do wielu innych krajów na świecie.
Unia Europejska ma bardzo szczegółowy i gruntowny system oceny zagrożeń i autoryzacji dotyczący importu, przetwarzania, stosowania w żywności i paszach oraz uprawy organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO). Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydaje ocenę bezpieczeństwa dotyczącą każdego konkretnego produktu zawierającego GMO, skupiając się na jego wpływie na zdrowie ludzi i zwierząt oraz na środowisko. Opierając się na ekspertyzie EFSA, Komisja Europejska razem z państwami członkowskimi podejmuje decyzję o tym czy dany produkt może uzyskać autoryzację do stosowania w konkretnych celach. Dotychczas w Unii Europejskiej dopuszczono do uprawy dwie odmiany transgenicznych roślin: kukurydzę MON 810 i ziemniaka Amflora. Wydano też zezwolenia na stosowanie w żywności i paszy kilkudziesięciu odmian transgenicznej soi, kukurydzy, bawełny, rzepaku. Unia Europejska importuje co roku około 30 milionów ton soi stosowanej głównie w paszach dla zwierząt, z czego około 90% to soja genetycznie zmodyfikowana.
W raporcie przedstawionym przez stowarzyszenie przemysłu biotechnologicznego EuropaBio podkreślono, że system zatwierdzania nowych odmian GMO w Unii Europejskiej nie funkcjonuje tak jak powinien. Jedną trzecią czasu potrzebnego na uzyskanie zezwolenia na import produktu GM (który w całości zajmuje średnio 45 miesięcy) zajmuje rozpatrywanie wniosku przez Komisję Europejską i procedury głosowania. Komisja Europejska każe czekać średnio około 11 miesięcy zanim przekaże wniosek o wydanie zezwolenia na stosowanie nowego produktu GMO pod głosowanie państw członkowskich, nie zważając na 3-mięsięczny termin wyznaczony w unijnej legislacji (poniżej tabela przedstawiająca ramy czasowe od daty wydania pozytywnej opinii EFSA do podjęcia dalszych działań Komisji Europejskiej).
terminy przekroczone wedle prawa UE terminy zgodne z prawem UE w obecnej chwili
|
Produkt
|
Data wydania opinii przez EFSA
|
Dni oczekiwania na
Komisję Europejską w celu zaplanowane
głosowania w Stałej Komisji (maksymalna: 3 miesiące)
|
Dni oczekiwania na
Komisję Europejską w celu zaplanowana
głosowania w Komisji Odwoławczej (maksymalna: 2 miesiące)
|
Dni po głosowaniu Komisji Europejskiej / Komisji Odwoławczej – czekanie na rejestracje
|
|
1507 kukurydza (c)
|
03/03/2005
|
Głosowanie po 1452 dniach
|
1070 dni i wciąż trwa
|
|
|
Bt11 kukurydza (ipc)
|
19/05/2005
|
Głosowanie po 1375 dniach
|
1070 dni i wciąż trwa
|
|
|
LL ryż62 (ffip)
|
30/10/2007
|
1552 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
NK603 kukurydza (ffipc)
|
11/06/2009
|
946 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON810 kukurydza (ffipc)
|
30/06/2009
|
945 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MS8xRF3 rzepak(ff)
|
22/09/2009
|
861 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
GT73 rzepak(ffip)
|
15/12/2009
|
777 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON863 kukurydza (ffip)
|
30/03/2010
|
672 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON89034x1507xMON88017x 59122 kukurydza (ffip)
|
27/09/2010
|
491 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON89034x1507xNK603 kukurydza (ffip)
|
27/09/2010
|
491 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
40-3-2 soja (ff)
|
01/12/2010
|
Głosowanie po 386 dniach
|
Głosowanie po 64 dniach
|
14 dni i wciąż trwa
|
|
A5547-127 soja (ffip)
|
10/05/2011
|
Głosowanie po 235 dniach
|
Głosowanie po 64 dniach
|
14 dni i wciąż trwa
|
|
MON87701 kukurydza (ffip)
|
26/07/2011
|
Głosowanie po 139 dniach
|
Głosowanie po 36 dniach
|
14 dni i wciąż trwa
|
|
356043 soja (ffi)
|
26/07/2011
|
Głosowanie po 139 dniach
|
Głosowanie po 36 dniach
|
14 dni i wciąż trwa
|
|
MON531 bawełna (ffip)
|
16/09/2011
|
137 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON88017 kukurydza (c)
|
10/11/2011
|
81 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
MON1445 bawełna (ffip)
|
16/12/2011
|
46 dni i wciąż trwa
|
|
|
|
GA21 kukurydza (ffipc)
|
16/12/2011
|
46 dni i wciąż trwa
|
|
|
ff – produkty spożywcze, paszowe i do użytku przemysłowego
i - produkty przeznaczane na import
p - produkty do przetwórstwa
c – materiał siewny
EuropaBio szacuje, że proces autoryzacji jest o około 15-20 miesięcy dłuższy niż w trzech krajach, które są głównymi eksporterami GMO – w USA, Brazylii czy Kanadzie. Liczba produktów oczekujących na zatwierdzenie wzrosła z blisko 50 w 2007 roku do 72 obecnie (51 na import, 21 na uprawę). Prawdopodobnie do 2015 roku liczba oczekujących aplikacji wzrośnie do 93. Tylko dwie odmiany transgenicznych roślin są obecnie dopuszczone do uprawy w Unii Europejskiej, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych takich odmian dopuszczono 90, a w Brazylii 28.
Europejska polityka dotycząca organizmów genetycznie zmodyfikowanych jest bardzo napięta. Niektóre państwa członkowskie głosują przeciwko opinii niezależnych ekspertów, jedynie z powodów politycznych. Brak pozwoleń na import produktów, które zostały dopuszczone w innych krajach skutkuje trudnościami w handlu z krajami trzecimi. Natomiast europejscy rolnicy ponoszą ogromne straty ekonomiczne spowodowane opóźnieniami w zatwierdzaniu nowych odmian genetycznie modyfikowanych roślin.
Rekomendacje przemysłu biotechnologicznego dotyczące systemu wydawania zezwoleń na stosowanie produktów GMO:
- Państwa członkowskie powinny przestrzegać reguł, które same ustanowiły - opierać swoje głosowanie na opinii EFSA.
- Komisja Europejska powinna zarządzać głosowania nad produktami GMO bez opóźnień tj. w terminie przewidzianym w europejskim prawie, jednocześnie należy przedstawić plan uporania się z zaległymi wnioskami. Bardziej wydajny system rozpatrywania wniosków powinien być jednym z głównych priorytetów nowej polityki.
- Nowe wymagania dotyczące oceny ryzyka mogą być dodane jedynie wtedy, gdy EFSA uzna je za konieczne.
- Nowe wnioski nie powinny wymagać dodatkowych danych o produktach, które już przeszły ocenę, która była częścią poprzednich ocen, zaś dla produktów ocenianych wcześniej i będących na rynku od lat powinna być przewidziana skrócona procedura.
- Wnioski dotyczące produktów złożonych powinny zostać rozpatrzone równolegle z wnioskami dotyczącymi poszczególnych składników.
Źródło:
Raport ‘Approvals of GMOs in the European Union’:
Poniżej załączamy raport EuropaBio.
